Circa 175 inwoners van Oldehove, Niehove en Electra hebben hun handtekening geplaatst onder een petitie tegen de komst van een geitenboerderij met minimaal 800 geiten aan de Aalsumerweg in Oldehove. Het wordt steeds duidelijker dat grote aantallen geiten gezondheidsproblemen kunnen veroorzaken. Wie binnen een straal van 2 kilometer van een geitenboerderij woont, heeft een verhoogde kans op longaandoeningen en longontsteking. De handtekeningen zijn inmiddels aangeboden aan het College van B&W Gemeente Westerkwartier.
UPDATE:
Overigens heeft de Gemeente het voornemen met het bestemmingsplan Geitenhouderijen alle geldende bestemmingsplannen binnen de gemeente Westerkwartier te wijzigen, zodat nieuwvestiging en/of uitbreiding van geitenhouderijen wordt tegengegaan, de zogenaamde ‘geitenstop’,zie publicatie in de staatscourant. In hoeverre dit ook gaat gelden voor de beoogde geitenhouderij aan de Aalsumerweg is echter nog onduidelijk, omdat de aanvraag al eerder is gedaan.
Hieronder tevens een reactie van Ruud Hendriks met inhoudelijke informatie.
De redactie ontving de onderstaande reactie van Ruud Hendriks.
Risico op longontsteking bij geitenhouderij.
De aanvraag voor een geitenhouderij houdt de gemoederen bezig, dat speelt op meer plekken in Nederland. Toen de handtekeningen werden verzameld wilde ik gemotiveerd kunnen kiezen of ik nou zou tekenen of niet. Dus ik wilde weten wat nou de risico’s zijn en heb de onderzoeken opgezocht. Het leek me wel de moeite waard om het te delen. Op de vraag “Hoeveel groter is het risico op longontsteking rond geitenhouderijen?” heb ik het volgende in die onderzoeken gevonden:
1. Het eerste onderzoek werd gedaan van 2009 tot 2013 (de Q koorts tijd). De onderzoekregio was Brabant/Limburg. Het tweede en meest recente afgeronde onderzoek is tussen 2014 en 2016 gedaan in Overijssel/Gelderland/utrecht.
2. Het blijkt dat de kans op longontsteking 27% hoger is wanneer je binnen 2000 meter van een geitenhouderij woont.
a. Noot: beide onderzoeken zijn gedaan in gebieden met veel veehouderij. Daar is de kans op longontsteking zowieso flink groter, zie ook onder 4. De vraag is of die verhoging algemeen geldend is voor Nederland of mede door de veedichte omstandigheden in de regio wordt veroorzaakt. (Corona, ook een longziekte, is in die gebieden ook relatief hevig).
b. De onderzoeken zijn te vinden op: https://www.nivel.nl/sites/default/files/bestanden/Veehouderij_gezondheid_omwonenden_III.pdf
3. Inmiddels loopt een derde onderzoek dat niet alleen naar het risico kijkt, maar ook zoekt naar de reden waarom bewoners, waaronder de geitenhouders zelf, meer risico lopen. Dat is in de vorige onderzoeken niet gedaan. Is het fijnstof? Zijn het micro-organismen?
4. Wonen in de streken met intensieve veehouderij in Brabant en Limburg geeft een verhoging van 50% longontsteking, wonen in een dergelijke streek in Utrecht, Gelderland en Overijssel geeft een verhoging van 40%.
5. Q-koorts is geen risico meer omdat alle geiten daar verplicht tegen moeten worden ingeënt. De Q koorts herinnering blijkt bij veel mensen nog steeds als een onderliggende trigger te werken om geitenhouderij risicovol te vinden, maar is dus geen argument meer.
Samengevat is er uit onderzoek tot nu gebleken dat er meer risico is op longontsteking rond een geitenbedrijf (+27%), maar dat het risico minder is dan wonen in een regio met veel intensieve veehouderij zoals Brabant, Limburg, Gelderse Vallei e.d. (+40 á 50%)
Daarnaast vond ik gezondheidsvoordelen van wonen rond veehouderij: mensen die rond veehouderijen wonen hebben minder last van allergie voor huisstof, pollen (hooikoorts) en katten of honden. Hoe groot die voordelen zijn heb ik niet uitgeplozen.
Een andere vraag die ik had was “Is 800 geiten veel?” Het zijn er zeker een heleboel als je ze wil tellen, maar in bedrijfsomvang blijkt het een gewoon aantal. Er zijn veel bedrijven met (veel) hogere aantallen, ik kwam tot 3000 aan toe tegen.
Vee wordt uitgedrukt in een standaardmaat, de Groot Vee Eenheid (GVE). Daar is ooit de koe voor gekozen, een GVE is een koe van 500 kg. Koeien waren vroeger veelal wat kleiner dan nu, een huidige koe kan daarom wel voor 1,1 of 1,2 GVE staan. Een pink is ongeveer 0,5 GVE, een kalf 0,25.
Een geit is 0,15 GVE, dus er gaan ongeveer 7 á 8 geiten in een koe. Het aangevraagde bedrijf is op deze manier bekeken vergelijkbaar met een bedrijf met ongeveer 100 koeien. Een gemiddeld melkveebedrijf in Nederland in 2020 had 105 koeien (en daarnaast nog jongvee). Het gaat, al klinkt 800 veel, in de huidige tijd dus niet om een groot bedrijf.
Tot zover mijn onderzoekje,
Groet, Ruud Hendriks