Mooiste dorp van Nederland

Dear Comrades!

Stel je voor dat je in de jaren zestig als scenarist meewerkt aan Tarkovski’s De jeugd van Ivan en Andrei Roeblev en meer dan een halve eeuw later als regisseur nog steeds een kritisch hoogtepunt als Dear Comrades! aflevert. Dat is het leven van Andrei Kontsjalovski, net als Tarkovski trouwens zoon van een beroemde Russische dichter.

Dear Comrades! staat in een traditie van films die gezicht proberen te geven aan gruwelen waar nog geen beeld voor was. Rity Panhs The Missing Picture over de Cambodjaanse Rode Khmer bijvoorbeeld, of recent in de Tiger competitie van IFFR The Edge of Daybreak over Thaise studentenprotesten in de jaren zeventig en de militaire coup van 2006. Ik wil geen groteske vergelijking maken: wat de Rode Khmer in Cambodja deed staat in geen vergelijking tot het staatsgeweld in Dear Comrades!. Maar elk van de genoemde films – en er zijn veel andere voorbeelden te noemen – wil recht doen aan het zwijgen van de geschiedenis.…

Dune

Een garantie dat hij zijn project kan afmaken kreeg Denis Villeneuve niet van zijn producenten. Het weerhield de Canadese regisseur er niet van om Frank Herberts eerste boek over het Duiniversum, gepubliceerd in 1965, maar half te verfilmen. Zonder risco is die aanpak in het verleden niet gebleken: Ralph Bakshi bewerkte in 1978 de helft van Tolkiens Lord of the Rings-trilogie tot een helemaal niet slecht bezochte rotoscope-animatie. Toch mocht hij zijn karwei niet afmaken.

Aan de andere kant is dat halve Duin-ei dat Villeneuve nu heeft gelegd al meer dan de lege dop waar Alejandro Jodorowsky medio jaren zeventig op zat te broeden. Jaren later leverde diens megalomane poging wel de fascinerende mislukkingskroniek Jodorowsky’s Dune op. Waarschijnlijk was dat een groter geschenk aan de cinefiele mensheid dan de veertien uur durende psychedelische trip waar de Chileense cultregisseur tevergeefs van droomde.

David Lynch leverde in 1984 wel een complete verfilming af van Herberts bijbeldikke roman.…

Herself

Herself is een Brits-Iers drama over de jonge moeder Sandra (Clare Dunne) die met haar twee dochters ontsnapt uit een gewelddadige relatie. Ze komt in het sociale huur-traject terecht, maar door de schaarste op de huizenmarkt is ze voorlopig dakloos en genoodzaakt om op een hotelkamer te kamperen. Vastbesloten om haar jonge dochters een fijn thuis en een beter bestaan te bieden, zet Sandra haar zinnen op het bouwen van een eigen huis. Door een gul aanbod van een vrouw waarvoor ze schoonmaakt, een gepensioneerd arts (Harriet Walter), heeft die droom een kans van slagen. Zonder enige ervaring, maar met een bijzonder clubje vrienden begint ze aan het avontuur. Tegelijkertijd moet ze ontsnappen aan de greep van haar bezitterige ex-man en hem weghouden van haar en haar meisjes.…

Ich bin dein Mensch

“Je ogen zijn als bergmeren waar ik in zou kunnen verdrinken.” Het is zo ongeveer het eerste dat Alma te horen krijgt van haar date Tom. Het heeft niet het gehoopte effect – ze kijkt hem alleen nog maar wantrouwender aan. Nog raadselachtiger dan die cheesy openingszin is het spervuur van vragen die Alma vervolgens op hém afvuurt – wat is je favoriete gedicht? Wat is de zesde regel van dat gedicht? En hoeveel is 3.587 maal 982 gedeeld door 731?

Het wordt allemaal wat logischer als Tom vervolgens op de dansvloer letterlijk vastloopt. “Ik ben, ik ben, ik ben”, blijft hij maar herhalen, met steeds dezelfde hoofdbeweging. Tom is een robot. Fysiek is hij niet van een echt mens te onderscheiden, maar onder de motorkap is er misschien nog een beetje finetuning nodig.

Daar is Alma ook voor gevraagd – ze krijgt Tom drie weken “op proef” in Ich bin dein Mensch van Maria Schrader (tot nu toe vooral bekend als regisseur van de Netflix-serie Unorthodox).…